Violation of the Soviet-Polish border and the struggle against itwithin the interwar period (1921-1939)
DOI:
https://doi.org/10.31861/mhpi2019.39.68-78Keywords:
state border, regime, institutes, Poland, USSR, USSR (Ukrainian Soviet Socialist Republic)Abstract
In the article the issues of the state border regime, its institutional and legal provision were researched. The problem of ensuring the state border regime was studied on the example of the Soviet-Polish border of the interwar period (1921-1939 ). The political peculiarities of the establishment of the Soviet-Polish border were investigated, which influenced its instability and systematic violations of the regime. It was revealed that the violation of the regime of the Soviet-Polish border, first of all, appeared illegitimate in itscrossing. It was emphasized that illegal migration of the population on both sides of the border was explained by the artificiality of the established border, the low degree of social and political loyalty of the population to it. The reasons for the violation of the regime of the Soviet-Polish border during 1921‒1939 were generalized. The process of counteraction to illegal migration both from Poland and from the side of the USSR was researched. The improvement of the legal and institutional factors in the fight against the violation of the Soviet-Polish border regime was characterized. The significance of the retrospective analysis of the Soviet-Polish border within the interwar period for contemporary Ukrainian political sciencewas outlined.
Keywords: state border, regime, institutes, Poland, USSR, USSR (Ukrainian Soviet Socialist Republic)
References
Bortnyk L.V. (2015). Korpus okhorony pr. ykordonnia na Volyni u 1924–1939 rr.: Dys. ... kand. ist. nauk: 07.00.01 istoriia Lutsk, Rezhym dostupu: http://shron.chtyvo.org.ua/ Bortnyk_Liena/Korpus_okhorony_prykordonnia_na_Volyni_u_19241939_rr.pdf.
Vilna dumka ( 1926). 20 sichnia.
Derzhavnyi arkhiv Volynskoi oblasti (dali - DAVO), F. 46 Volynske voievodske upravlinnia, m. Lutsk Volynskoho voievodstva op. 9-A.
DAVO, F. 46 Volynske voievodske upravlinnia, m. Lutsk Volynskoho voievodstva op. 9, Spr. 167. Perepyska s komendoi hosudarstvennoi polytsyy KhIII okruha y povetovыmy komendamy hosudarstvennoi polytsyy o prave polzovanyia oruzhyem v pohranychnoi polose, 25.08.1924. – 14.10.1924 hh., 94 ark.
DAVO, F. 46 Volynske voievodske upravlinnia, m. Lutsk Volynskoho voievodstva op. 9, Spr. 274. Ynformatsyia povetovыkh starostv y komend hosudarstvennoi polytsyy o vыselenyy zhytelei yz pohranychnoi zonы, o nelehalnom perekhode hranytsы, 28.03.1925. – 22.11.1926 hh., 101 ark.
DAVO, F. 46 Volynske voievodske upravlinnia, m. Lutsk Volynskoho voievodstva op. 9, Spr. 1280. Operatyvnыe svodky komandovanyia Korpusa pohranychnoi okhranы, 1929 h., 46 ark.
DAVO, F. 46 Volynske voievodske upravlinnia, m. Lutsk Volynskoho voievodstva op. 9a, Spr. 814. Sytuatsyonnыe donesenyia Korpusa pohranychnoi okhranы, 03.01.1927. – 25.04.1939 hh., 17 ark.
DAVO, F. 46 Volynske voievodske upravlinnia, m. Lutsk Volynskoho voievodstva op. 9a, Spr. 1094. Sytuatsyonnыe soobshchenyia Korpusa pohranychnoi okhranы, 20.02.1939. – 17.08.1939 hh., 15 ark.
Derzhavnyi arkhiv Zhytomyrskoi oblasti (DAZhO), f. R-363, op. 1.
Derzhavnyi arkhiv Ternopilskoi oblasti (DATO), F. 2 Kremenetske povitove starostvo, op 1.
Kotsan R. I. (2017). Modeli okhorony ukrainsko-polskoho kordonu: retrospektyva, suchasnist i perspektyva, Ukrainsko-polske partnerstvo: sohodennia ta perspektyvy: materialy Mizhnar. nauk.-prakt. konf. (Lutsk-Svitiaz, 26-27 cherv. 2017 r.) / za red. V. Y Lazhnika, S. V. Fedoniuka. S. 13–15.
Kotsan R. I. (2016). Polsko-radianskyi kordon u 1921–1939 rokakh: formuvannia instytutsiino-pravovoho zabezpechennia z boku Polshchi, Ukraina – Polska: Doświadczenia oraz perspektywy strategicznego partnerstwa, Tom 1, R. Kordonski, O. Kordonsa (red.), S. 27–42.
Kotsan R. I. (2017). Spetsyfichni (rubizhno-komunikatsiini) funktsii radiansko-polskoho kordonu ta yikh vplyv na formuvannia perevazhaiuchykh vydiv diialnosti u 1921–1939 rokakh, Mizhnarodni vidnosyny krain Tsentralno-Skhidnoi Yevropy v umovakh bihravitatsiinykh protsesiv: zb. materialiv Mizhnar. nauk.-prakt. konferentsii, 12–13 trav. 2017 r., S. 58–59.
Maliuzhkevych L. (1937). Na radianskim kordoni, Tserkva i narid. Ch. 23. S. 18–24.
Nash holos (1921). 17 kvitnia.
Razyhraiev O. V. (2012). Polska derzhavna politsiia na Volyni u 1919–1926 rokakh: monohr. – Vyd. 2-he, vypravl. i dopovn. 444 s.
Razyhraiev O. V. (2005). Polska politsiia Volynskoho voievodstva u II Rechi Pospolytii, Ukrainica Polonica. T. 2. S. 83–89.
Iurchuk L. V. (2011). Stvorennia polskykh represyvnykh orhaniv u prykordonnykh povitakh Volynskoho voievodstva Druhoi Rechi Pospolytoi. № 693. S.156–170.
Iurchuk L. (2006). Stanovlennia Korpusu okhorony prykordonnia na Volyni: zavdannia. Vyp. 10. S. 98–103.
Archiwum Akt Nowych (AAN), Zespół 2479. Korpus Ochrony Pogranicza. Dowództwo w Warszawie. 1933–1938. Sygn. 1/1. Szefostwo wywiadu. Wywiady: sowiecki, i litewski oraz akcje szpiegowskie. Raport kontrwywiadowczy oraz statystyka spraw szpiegowskich za rok 1933.; cz. I–II, 1933. 69 k.
AAN, Zespół 2479. Korpus Ochrony Pogranicza. Dowództwo w Warszawie. 1933–1938. Sygn. ½. Szefostwo wywiadu. Wywiady: sowiecki, i litewski oraz akcje szpiegowskie. Raport kontrwywiadowczy oraz statystyka spraw szpiegowskich za rok 1934.; cz. I–III, 1935. 86 k.
AAN, Zespół 2479. Korpus Ochrony Pogranicza. Dowództwo w Warszawie. 1933–1938. Sygn. 1/3. Szefostwo wywiadu. Wywiady: sowiecki, i litewski oraz akcje szpiegowskie. Raport kontrwywiadowczy oraz statystyka spraw szpiegowskich za rok 1936.; cz. I i II, 1936. 201 k.
AAN, Zespół 2479. Korpus Ochrony Pogranicza. Dowództwo w Warszawie. 1933–1938. Sygn. ¼. Szefostwo wywiadu. Wywiady: sowiecki, i litewski oraz akcje szpiegowskie. Raport kontrwywiadowczy oraz statystyka spraw szpiegowskich za rok 1935.; cz. I–III, 1936. 97 k.
AAN, Zespół 2479. Korpus Ochrony Pogranicza. Dowództwo w Warszawie. 1933–1938. Sygn. 1/5. Szefostwo wywiadu. Wywiady: sowiecki, i litewski oraz akcje szpiegowskie. Raport kontrwywiadowczy oraz statystyka spraw szpiegowskich za rok 1937; cz. I–III, 1938. 136 k.
Bednarek L. (1998). Organizacja i dyslokacja Korpusu Ochrony Pogranicza w 1938 r., Z dziejów polskich formacji granicznych 1918–1939. Studia i materiały. T. 1. S. 35–40.
Bednarek L., Maguła W., Polak B. (1999). Polskie formacje graniczne 1918–1928, IV Ogólnopolskie forum historyków wojskowych (Koszalin, 16 lipca 1998 r. S. 35–56.
Cichoracki P. (2012). Stołpce – Łowcza – Leśna 1924, II Rzeczpospolita wobec najpoważniejszych incydentów zbrojnych w województwach północno-wschodnich. 340 s.
Dominiczak H. (1992). Granica wschodnia Rzeczypospolitej Polskiej w latach 1919-1939. 287 s.
Dominiczak H. (1997). Granice państwa i ich ochrona na przestrzeni dziejów 966–1966. 409 s.
Głod na Ukrainie (1932). Na Strazy. Gazeta ścienna zołnierzy K.O.P. 5 sierpnia. № 4. S. 1.
Jabłonowski M. (2002). Formacja specjalna Korpus Ochrony Pogranicza 1924–1939. 355 s.
Jabłonowski M. (1995). Organizacja i działalność Korpusu Ochrony Pogranicza w walce z przemytem, Korpus Ochrony Pogranicza w 70. rocznicę powołania (1924–1939). S. 71–76.
Jabłonowski M., Prochwicz J. (2004). Wywiad Korpusu Ochrony Pogranicza 1924–1939. 326 s.
Kalaciński K., Pluciński W. (2008). Bataliony Celne Ministerstwa Skarbu i Straż Celna, Biuletyn Centralnego Ośrodka Szkolenia. № 02 (08). S. 12–22.
Kocan R., Wawryniuk A. (2015). Traktat ryski z 1921 r. a wschodnia granica Polski z Rosją i Ukrainą, Aktualni problemy krainoznavchoi nauky: materialy II Mizhnar. nauk.-prakt. Internet-konferentsii. S. 63–72.
Wypadki na granicy. Żołnierze sowieccy uciekają do Polski (1932). Na Straży. Gazeta ścienna żołnierzy K.O.P. № 18. S. 1.
Z Wołynia (1932). EchoWołyńskie. № 19. 22 maja. S. 4.
Vilna dumka ( 1926). 20 sichnia.
Derzhavnyi arkhiv Volynskoi oblasti (dali - DAVO), F. 46 Volynske voievodske upravlinnia, m. Lutsk Volynskoho voievodstva op. 9-A.
DAVO, F. 46 Volynske voievodske upravlinnia, m. Lutsk Volynskoho voievodstva op. 9, Spr. 167. Perepyska s komendoi hosudarstvennoi polytsyy KhIII okruha y povetovыmy komendamy hosudarstvennoi polytsyy o prave polzovanyia oruzhyem v pohranychnoi polose, 25.08.1924. – 14.10.1924 hh., 94 ark.
DAVO, F. 46 Volynske voievodske upravlinnia, m. Lutsk Volynskoho voievodstva op. 9, Spr. 274. Ynformatsyia povetovыkh starostv y komend hosudarstvennoi polytsyy o vыselenyy zhytelei yz pohranychnoi zonы, o nelehalnom perekhode hranytsы, 28.03.1925. – 22.11.1926 hh., 101 ark.
DAVO, F. 46 Volynske voievodske upravlinnia, m. Lutsk Volynskoho voievodstva op. 9, Spr. 1280. Operatyvnыe svodky komandovanyia Korpusa pohranychnoi okhranы, 1929 h., 46 ark.
DAVO, F. 46 Volynske voievodske upravlinnia, m. Lutsk Volynskoho voievodstva op. 9a, Spr. 814. Sytuatsyonnыe donesenyia Korpusa pohranychnoi okhranы, 03.01.1927. – 25.04.1939 hh., 17 ark.
DAVO, F. 46 Volynske voievodske upravlinnia, m. Lutsk Volynskoho voievodstva op. 9a, Spr. 1094. Sytuatsyonnыe soobshchenyia Korpusa pohranychnoi okhranы, 20.02.1939. – 17.08.1939 hh., 15 ark.
Derzhavnyi arkhiv Zhytomyrskoi oblasti (DAZhO), f. R-363, op. 1.
Derzhavnyi arkhiv Ternopilskoi oblasti (DATO), F. 2 Kremenetske povitove starostvo, op 1.
Kotsan R. I. (2017). Modeli okhorony ukrainsko-polskoho kordonu: retrospektyva, suchasnist i perspektyva, Ukrainsko-polske partnerstvo: sohodennia ta perspektyvy: materialy Mizhnar. nauk.-prakt. konf. (Lutsk-Svitiaz, 26-27 cherv. 2017 r.) / za red. V. Y Lazhnika, S. V. Fedoniuka. S. 13–15.
Kotsan R. I. (2016). Polsko-radianskyi kordon u 1921–1939 rokakh: formuvannia instytutsiino-pravovoho zabezpechennia z boku Polshchi, Ukraina – Polska: Doświadczenia oraz perspektywy strategicznego partnerstwa, Tom 1, R. Kordonski, O. Kordonsa (red.), S. 27–42.
Kotsan R. I. (2017). Spetsyfichni (rubizhno-komunikatsiini) funktsii radiansko-polskoho kordonu ta yikh vplyv na formuvannia perevazhaiuchykh vydiv diialnosti u 1921–1939 rokakh, Mizhnarodni vidnosyny krain Tsentralno-Skhidnoi Yevropy v umovakh bihravitatsiinykh protsesiv: zb. materialiv Mizhnar. nauk.-prakt. konferentsii, 12–13 trav. 2017 r., S. 58–59.
Maliuzhkevych L. (1937). Na radianskim kordoni, Tserkva i narid. Ch. 23. S. 18–24.
Nash holos (1921). 17 kvitnia.
Razyhraiev O. V. (2012). Polska derzhavna politsiia na Volyni u 1919–1926 rokakh: monohr. – Vyd. 2-he, vypravl. i dopovn. 444 s.
Razyhraiev O. V. (2005). Polska politsiia Volynskoho voievodstva u II Rechi Pospolytii, Ukrainica Polonica. T. 2. S. 83–89.
Iurchuk L. V. (2011). Stvorennia polskykh represyvnykh orhaniv u prykordonnykh povitakh Volynskoho voievodstva Druhoi Rechi Pospolytoi. № 693. S.156–170.
Iurchuk L. (2006). Stanovlennia Korpusu okhorony prykordonnia na Volyni: zavdannia. Vyp. 10. S. 98–103.
Archiwum Akt Nowych (AAN), Zespół 2479. Korpus Ochrony Pogranicza. Dowództwo w Warszawie. 1933–1938. Sygn. 1/1. Szefostwo wywiadu. Wywiady: sowiecki, i litewski oraz akcje szpiegowskie. Raport kontrwywiadowczy oraz statystyka spraw szpiegowskich za rok 1933.; cz. I–II, 1933. 69 k.
AAN, Zespół 2479. Korpus Ochrony Pogranicza. Dowództwo w Warszawie. 1933–1938. Sygn. ½. Szefostwo wywiadu. Wywiady: sowiecki, i litewski oraz akcje szpiegowskie. Raport kontrwywiadowczy oraz statystyka spraw szpiegowskich za rok 1934.; cz. I–III, 1935. 86 k.
AAN, Zespół 2479. Korpus Ochrony Pogranicza. Dowództwo w Warszawie. 1933–1938. Sygn. 1/3. Szefostwo wywiadu. Wywiady: sowiecki, i litewski oraz akcje szpiegowskie. Raport kontrwywiadowczy oraz statystyka spraw szpiegowskich za rok 1936.; cz. I i II, 1936. 201 k.
AAN, Zespół 2479. Korpus Ochrony Pogranicza. Dowództwo w Warszawie. 1933–1938. Sygn. ¼. Szefostwo wywiadu. Wywiady: sowiecki, i litewski oraz akcje szpiegowskie. Raport kontrwywiadowczy oraz statystyka spraw szpiegowskich za rok 1935.; cz. I–III, 1936. 97 k.
AAN, Zespół 2479. Korpus Ochrony Pogranicza. Dowództwo w Warszawie. 1933–1938. Sygn. 1/5. Szefostwo wywiadu. Wywiady: sowiecki, i litewski oraz akcje szpiegowskie. Raport kontrwywiadowczy oraz statystyka spraw szpiegowskich za rok 1937; cz. I–III, 1938. 136 k.
Bednarek L. (1998). Organizacja i dyslokacja Korpusu Ochrony Pogranicza w 1938 r., Z dziejów polskich formacji granicznych 1918–1939. Studia i materiały. T. 1. S. 35–40.
Bednarek L., Maguła W., Polak B. (1999). Polskie formacje graniczne 1918–1928, IV Ogólnopolskie forum historyków wojskowych (Koszalin, 16 lipca 1998 r. S. 35–56.
Cichoracki P. (2012). Stołpce – Łowcza – Leśna 1924, II Rzeczpospolita wobec najpoważniejszych incydentów zbrojnych w województwach północno-wschodnich. 340 s.
Dominiczak H. (1992). Granica wschodnia Rzeczypospolitej Polskiej w latach 1919-1939. 287 s.
Dominiczak H. (1997). Granice państwa i ich ochrona na przestrzeni dziejów 966–1966. 409 s.
Głod na Ukrainie (1932). Na Strazy. Gazeta ścienna zołnierzy K.O.P. 5 sierpnia. № 4. S. 1.
Jabłonowski M. (2002). Formacja specjalna Korpus Ochrony Pogranicza 1924–1939. 355 s.
Jabłonowski M. (1995). Organizacja i działalność Korpusu Ochrony Pogranicza w walce z przemytem, Korpus Ochrony Pogranicza w 70. rocznicę powołania (1924–1939). S. 71–76.
Jabłonowski M., Prochwicz J. (2004). Wywiad Korpusu Ochrony Pogranicza 1924–1939. 326 s.
Kalaciński K., Pluciński W. (2008). Bataliony Celne Ministerstwa Skarbu i Straż Celna, Biuletyn Centralnego Ośrodka Szkolenia. № 02 (08). S. 12–22.
Kocan R., Wawryniuk A. (2015). Traktat ryski z 1921 r. a wschodnia granica Polski z Rosją i Ukrainą, Aktualni problemy krainoznavchoi nauky: materialy II Mizhnar. nauk.-prakt. Internet-konferentsii. S. 63–72.
Wypadki na granicy. Żołnierze sowieccy uciekają do Polski (1932). Na Straży. Gazeta ścienna żołnierzy K.O.P. № 18. S. 1.
Z Wołynia (1932). EchoWołyńskie. № 19. 22 maja. S. 4.
Downloads
Published
2019-06-16
How to Cite
Kotsan, R. (2019). Violation of the Soviet-Polish border and the struggle against itwithin the interwar period (1921-1939). Modern Historical and Political Issues, (39), 68–78. https://doi.org/10.31861/mhpi2019.39.68-78
Issue
Section
Статті
