Dimension of Ukrainian Avant-Garde and Social Realism: Reinterpretation in Case of Poland’s Perspectives
DOI:
https://doi.org/10.31861/mhpi2022.46.189-213Keywords:
Ukrainian avant-garde, Ukrainian socialist realism, Poland socialist realism, consumption of socialist realism, mass culture, manipulation of signs, rethinkingAbstract
The text was originally intended to be a continuation of the contemporary considerations “consumption” of Polish socialist realism, especially in popular culture, transferred to the Ukrainian soil. Therefore, it must have been preceded by a commentary on the role of the Ukrainian avant-garde in the uniformizing discourse of “Russian” art. Remembers works of D. Burliuk, A. Ekster, A. Bohomazov, V. Yermiolv, ukrainian connection of. K. Malevich, and the role of V. Strzeminski, an intermediary between Polish, Russian and Ukrainian art. Then it deals with the appropriation by socialist realism – paradoxically, against the declared and justified dialectic of hostility towards “formalism” – certain artistic forms of the avant-garde (e.g. photomontage – in works K. Trokhimenko, I. Brodsky, in Polish posters of W. Zakrzewski) and its social engineering strategies. He further points to the participation of Ukrainian artists in the implementation of another unifying idea, socialist realism, and analyzes selected examples of the postulated modeling of Polish artists on Ukrainian works as part of the “leading Soviet art”, e.g. works of T. Yablonska. He also discusses the late Ukrainian SSR Art Exhibition in Warsaw in early 1955. The last part of the text is an overview of examples of the presence of socialist realism in contemporary Ukrainian culture, including virtual space, and an attempt to analyze the differences in its treatment in both countries. Also discusses the exhibitions organized in New York by Ukrainian Institute of America, e.g “Ukrainian socialist realism” (2012), or “Faces of Ukraine1950s-1980s” (2016 -2019) and offers of Ukrainian galleries. Cites examples of the use of soc-iconography in the visual culture of contemporary Ukraine, like works of Katia Mischenko-Mylnik, Sviatoslav Pashchuk, Volodymyr Kutkin. Today, Ukrainian socialist realism also seems to be an element of cultural identity and nostalgia for the past.
References
Art-halierieia «Nostalgie», Zhivopis epokhi sotsriealizma. Available from: http://artnostalgie.com.ua/a1.html [15.02.2022].
Artkhiv, Adolf Iosifovich Strakhov (Braslavskii). Available from: https://artchive.ru/artists/40943~Adolf_Iosifovich_Strakhov_Braslavskij [15.02.2022].
Balakhovskaia, Faina (2008) Pod chastnoie slovo. Alieksandr Bohomazov v Russkom muzieie. Vystavka futurizm, Kommiersant, №125: c. 9.
Belychko, Yuryi (2007) Zhyvopys v: Ictoriia ukrainskoho mystetstva u piaty tomakh, t. V: Mystetstvo XX st. Red. H. Skrypnyk. Kyiv: Natsionalna Akademiia Nauk Ukrainy, Intytut mystetstvoznavstva, folklrystyky ta etnolohii, c. 286-307.
Vakar, Irina (2011) Pёtr Konchalovskii: vzghliad iz novoho vieka, Nashie Nasliediie, № 99. Available from: http://www.nasledie-rus.ru/podshivka/9904.php [15.02.2022].
Vladych, Leonid (1958) Tetiana Nylivna Yablonska, Kyiv: Derzhavne vydavnitstvo obrazotvorchoho mystetstva i muzychnoi literatury URSR.
Horbachov, Dmytro, Papeta B.[Serhii P.] (2007) Ukrainskyi avanhard, v: Ictoriia ukrainskoho mystetstva u piaty tomakh, t. V: Mystetstvo XX st. Red. H. Skrypnyk. Kyiv: Natsionalna Akademiia Nauk Ukrainy, Intytut mystetstvoznavstva, folklrystyky ta etnolohii, c. 112-131.
Horbachova, Yryna (2001) Oleksandr Arkhypenko, Kyiv: Biblioteka ukrainskoho mystetstva.
Hutkin, Mikhail; Husiev, Sierhiei (2012) Ukrainskii sotsriealizm porazil Niu-York, Voice of America, 26.09.2012, IHO TV. Available from: https://russian.rt.com/inotv/2012-09-26/Ukrainskij-socrealizm-porazil-Nyu-Jork- [15.02.2022].
Za fakhovi dosiahnennia otrymaite vidznaku vid zhurnalu «Okhorona pratsi ta pozhezhna bezpeka» (2018) Okhorona pratsi i pozhezhna bezpeka 26.03.2018. Available from: https://oppb.com.ua/news/za-fahovi-dosyagnennya-otrymayte-vidznaku-vid-zhurnalu-ohorona-praci-ta-pozhezhna-bezpeka [15.02.2022].
Kyiv pid znakom Malevycha, Acotsiatsiia Yevropeiskykh Zhurnlictiv. Available from: http://aej.org.ua/History/1139.html [15.02.2022].
Kmytivskyi muzei obrazotvorchoho mystetstva imeni Y. D. Bukhanchuka. Available from: https://cutt.ly/g0HGUDm [15.02.2022].
Kovalska Liudmyla, Prystalenko Nelli (2010) Mukhaylo Boichuk. Zhyttia ta mystetstvo, Mukhaylo Boichuk ta yoho shkola monumentalnoho mystetstva, Vstup Myroslav Shkandrii, Kyiv: Natsionalnyi khudozhnii muzei Ukrainy, c. 23-32.
Kushch, Sofiia (2011), „Khudozhnyk HULAHu”, Den, N0170 (23.09.2011) . Available from: https://day.kyiv.ua/uk/article/naprikinci-dnya/hudozhnik-gulagu [15.02.2022]. DOI: https://doi.org/10.1590/S0103-56652011000100001
Lebedieva Kateryna, Sotsrealizm Volodymyra Kutkina, v: Biblioteka ukrainskoho mystetstva rezhym dostupu: http://uartlib.org/exclusive/sotsrealizm-volodymyra-kutkina/ [15.02.2022].
Lebedieva Kateryna, Kazky Leopolda Levytskoho, Ekskliuzyv Biblioteky ukrainskoho mystetstva, v: Biblioteka ukrainskoho mystetstva. Available from: http://uartlib.org/exclusive/kazki-leopolda-levitskogo/ [15.02.2022].
Maistrenko-Vakulenko, Yuliia (2020) Liniia v mystetstvi avanhardu, Khudozhnia kultura. Aktualni problemy, vyp. 16, ch. 2, c. 104-115. DOI: https://doi.org/10.31500/1992-5514.16(2).2020.217799
Nakov Andriei (2012) Ekstier Alieksandra Alieksandrovna, v: Onlain-entsiklopiediia russkoho avanharda. Biohrafii. Available from: http://rusavangard.ru/online/biographies/ekster-aleksandra-aleksandrovna/ [15.02.2022].
Natsionalna spílka khudózhnykiv Ukraíny (NSKhU). Available from: https://cutt.ly/n0HGk6q [15.02.2022].
Pavlova Tatiana (2011) Vasilii Yermilov. Zamietki k portrietu, v: Art. Ukraine (15.06.2011). Available from: https://artukraine.com.ua/a/vasiliy-ermilov--zametki-k-portretu/#.YH8FJaEwhPZ [15.02.2022].
Pavlova, Tetiana (2012) Vasyl Yermylov y Pablo Pikasso: u prostori novoi khudozhnoi paradyhmy, Ukrainske mystetstvoznavstvo: materialy, doslidzhennia, retsenzii, № 12, c. 36-41.
Portnov, H.S. (1962) Heorhii Stepanovych Melikhov, Kyiv: Derzhavne vydavnitstvo muzychnoi literatury URSR.
Portian, Oleksandr (2017) Muzei radianskoho mynuloho, v: Druhe dykhannia Frumushyky, 10.10.2017, Ukrainer. Available from: https://ukrainer.net/frumushyky/ [15.02.2022].
Rakýtin, Vasil (2012-2022) Tatlin Vladimir Yevhrafovich, v: Onlain-entsiklopiediia russkoho avanharda. Biohrafii. Available from: https://rusavangard.ru/online/biographies/tatlin-vladimir-evgrafovich/ [15.02.2022].
Rozstriliane vidrodzhennia. Available from: https://cutt.ly/20HF3kv [15.02.2022].
Sotsriealizm. Kiievskii Klub Kolliektsionierov. Available from: https://socrealizm.com.ua/ [15.02.2022].
Tkachova L. I. (2003) Asotsiatsiia Khudozhnykiv Chervonoi Ukrainy, v: Entsyklopediia Іstorii Ukrainy, on line rezhym dostupu: http://resource.history.org.ua/cgi-bin/eiu/history.exe?&I21DBN=EIU&P21DBN=EIU&S21STN=1&S21REF=10&S21FMT=eiu_all&C21COM=S&S21CNR=20&S21P01=0&S21P02=0&S21P03=TRN=&S21COLORTERMS=0&S21STR=Asotsiatsiia_khudozhnykiv/ [15.02.2022].
Ukrainskii sotsriealizm v Niu-Yorkie, Runy Web, 25.09.2012. Available from: http://www.runyweb.com/articles/18/ukrainian-socialist-realism-in-new-york.html [15.02.2022].
Uchastniki Piervoho siezda sovietskikh pisatieliei s rieshaiushchim holosom. Available from: https://cutt.ly/j0HGuiK [15.02.2022].
«Shchastia po-nashomu» novyi poster iz serii patriotychnoho pin-apu Sviatoslava Pashchuka, Hazeta Vikna, 2014.11.05. Available from: http://vikna.if.ua/news/category/ua/2014/11/05/24590/view [15.02.2022].
Baranowicz, Zofia (1975) Polska awangarda artystyczna 1918-1939, Warszawa: Wydawnictwa Artystyczne i Filmowe.
Baudrillard Jean (2006) Społeczeństwo konsumpcyjne. Jego mity i struktury, przeł. Sławomir Królak, Warszawa: Wydawnictwo Sic!.
Bauman, Zygmunt (2000) Ponowoczesność jako żródło cierpień, Warszawa: Wydawnictwo Sic!
Bogucki, Janusz (1983) Sztuka Polski Ludowej, Warszawa: Wydawnictwa Artystyczne i Filmowe.
Butterwick, James, ed. (2016) Alexander Bogomazow 1880-1930, Maastricht: The European Fine Art Fair.
Dimshyts Edward (1991) Alexander Bogomazow: Ukrainian Picasso, in: Ukrainian Art Library, Jan 20, 2015. Available from: http://en.uartlib.org/alexander-bogomazov-ukrainian-picasso/ [15.02.2022].
Faces of Ukraine, 1950s-1980s (2016) Ukrainian Institute of America. Available from: https://ukrainianinstitute.org/event/faces-of-ukraine/ [15.02.2022].
Gallery „Windows of Socialist Realism” /«Окна соцреализма», Painting, Ceramics, Sculpture. Available from: http://oknasocrealisma.com/en/ [15.02.2022].
Golomstock I. (1986) Język artystyczny w warunkach totalitarnych, Lublin, Vademecum.
Golomstock I. (1990), Totalitarian Art in the Soviet Union, the Third Reich, Fascist Italy, and the People's Republic of Chuina, New York: Icon.
Gorbachov, Dmytro (2005) Kazimir Malevich and Ukraine, in: Ukrainian Art Library. Articles. Available from: http://en.uartlib.org/kazimir-malevich-ukraine/ [15.02.2022].
Groys B. (1988), Gesamtkunstwerk Stalin: die gespaltene Kultur in der Sowjetunion. München, Carl Hanser.
Groys, Boris (1992) The Total Art of Stalinism: Avant-Garde, Aesthetic Dictatorship, and Beyond, trans. Charles Rougle, Princeton: University Press.
Grzechnik Sławomir (2016) Katalog zbiorów sztuki współczesnej Muzeum Zamoyskich w Kozłówce, tom 1. Malarstwo , rysunek, grafika, Kozłówka: Muzeum Zamoyskich.
Historia sztuki, Pinterest. Available from: https://pl.pinterest.com/pin/3851282056 14964112/?d=t&mt=login [24.03.2021].
Hordynsky Sviatoslav, Sichynsky Valerian (1983), Association of Revolutionary Art of Ukraine, в: Encykcopedia of Ukraine (vol. 3), on line. Available from: http://www.encyclopedia ofukraine.com/display.asp?linkpath=pages%5CA%5CS%5CAssociationofRevolutionaryArtofUkraine.htm [15.02.2022].
Hutnikiewicz Artur (1994) Życie artystyczne Lwowa w latach międzywojennych, Wrocław: Towarzystwo Miłośników Kresów. Available from: http://www.lwow.home.pl/hutnikiewicz.html [15.02.2022].
Ilkosz, Jerzy (1984) Malarstwo realizmu socjalistycznego w Polsce, w: Sztuka polska po 1945 roku. Materiały z Sesji Stowarzyszenia Historyków Sztuki, Warszawa 1984, red. Teresa Hrankowska,. Warszawa: PWN, s. 189-212.
Jabłonowska, Anna (2011) Działalność ZPAP w Szczecinie – od lat pionierskich do przełomu 1980 r., w: Obecność. Almanach. Okręg Szczeciński ZPAP 1945-2011, red. Ryszard Kiełtyka, Szczecin: ZPAP Okręg Szczeciński, s. 12-26.
Jaciw R. (2016) Sztuka ukraińska na przełomie XX i XXI wieku. Pole poszukiwań konceptualnych, w: Społeczeństwo i kultura Ukrainy. Ćwierćwiecze przemian, red. K. Jędraszczyk i in., Gniezno: Instytut Kultury Europejskiej UAM.
Janusz Kaczmarski (cлово) в: Leksykon kultury Warmii i Mazur. Available from: http://leksykonkultury.ceik.eu/index.php/Janusz_Kaczmarski [15.02.2022].
Kal, Elżbieta (2009) Malarstwo gdańskie 1945-1959. Ludzie, słowa i obrazy. Słupsk: Wydawnictwo Naukowe Akademii Pomorskiej w Słupsku.
Kal, Elżbieta (2013) Aby lud wszedł do Śródmieścia. Ludowość i inne paradoksy metody realizmu socjalistycznego w architekturze, w: Pod dyktando ideologii. Studia z dziejów architektury i urbanistyki w Polsce Ludowej, red. P. Knap. Szczecin: IPN, s. 25-39.
Kal, Elżbieta (2016 A), Od dialogu do powtórzenia. Malarze szkoły sopockiej u źródeł swoich obrazów, Pamiętnik Sztuk Pięknych/ Fine Arts Diary 11, s. 127-137.
Kal, Elżbieta (2016 B), Socrealizm skonsumowany. Wykorzystanie dyskursu socrealizmu w pop-arcie i współczesnej kulturze popularnej, Ars inter Culturas 5, s. 209-239.
Kal, Elżbieta (2018), Awangarda, totalitaryzm, globalizacja: wspólne doświadczenie ? Wybrane zagadnienia sztuki XX wieku na Ukrainie i w Polsce, Ars inter Culturas 7, s. 145-187.
Kowalska, Bożena (1981) Twórcy, postawy. Artyści mojej galerii, Kraków: Wydawnictwo Literackie.
Kuchler Magdalena, Bridge Gavin (2018) Down the black hole: Sustaining national socio-technical imaginaries of coal in Poland, Energy Research & Social Science 41, s. 140, Fig. 4. Available from: http://uu.divaportal.org/smash/get/diva2:1215045/FULLTEXT01.pdf [15.02.2022]. DOI: https://doi.org/10.1016/j.erss.2018.04.014
Kulipńska, Katarzyna, (2013) Graficzna twórczość Leopolda Lewickiego w Krakowie lat 30. XX wieku i w powojennym Lwowie, Acta Universitatis Nicolai Copernici. Zabytkoznawstwo i Konserwatorstwo XLIV, s. 487-505. DOI: https://doi.org/10.12775/AUNC_ZiK.2013.020
Makaryk, Irena R. (2010) Modernism in Kyiv: Jubilant Experimentation, in: Modernism in Kyiv: Jubilant Experimentation. Kyiv/Kиïв/Kиев/Ḳieṿ/Kijów, ed. Irena R. Makaryk, Virlana Tkacz,. Toronto-Buffalo-Londron: University of Toronto Press, p. 16-24. Mazanik, Lesia (2014), Tatlin playing the Bandura. Special Project of the Library of Ukrainian Art, in: Ukrainian Art Libray. Available from: http://en.uartlib.org/exclusive/tatlin-graye-na-banduri/ [15.02.2022].
Możejko, Edward (2001) Realizm socjalistyczny. Teoria. Rozwój. Upadek, Kraków: Universitas.
Muzeum Sztuki w Łodzi. Available from: https://zasoby.msl.org.pl/martists/view/47/page:7 [15.02.2022].
Nader, Luiza, Co za wstyd!. Historiografia o socrealizmie w latach 80. (case study), Muzeum Sztuki Nowoczesnej w Warszawie, publikacje on line. Available from: https://artmuseum.pl/ pl/publikacje-online/luiza-nader-co-za-wstyd-historiografia-o-socrealizmie-w [15.02.2022].
Nałbandian, Dmitrij (1954) O twórczości ukraińskich plastyków. (Uwagi w związku z jubileuszową wystawą plastyki w Kijowie, Przegląd Artystyczny, nr 5-6, s. 86-91.
Piotrowski, Kazimierz (2000) Awangarda w defensywie – o awangardyzacji aisthesis, Kultura Współczesna. Teorie. Interpretacje. Praktyka 3, s. 19-39;
Piotrowski, Piotr (1993) Artysta między rewolucją i reakcją, Studium z zakresu etycznej historii sztuki awangardy rosyjskiej Poznań: Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu im. A. Mickiewicza.
Piotrowski, Piotr (2018) Czy realizm socjalistyczny był globalny?, w: idem, Globalne ujęcie sztuki Europy Wschodniej, Poznań: Dom Wydawniczy Rebis, s. 87-106.
Revutsky, Valerian (1993) Meller, Vadym, Encyclopedia of Ukraine, vol. 3. Available from: http://www.encyclopediaofukraine.com/pages/M/E/MellerVadym.htm [15.02.2022].
Riabczuk, Mykoła (2002) Od Małorosji do Ukrainy, tłum. Ola Hnatiuk, Katarzyna Kotyńska. Kraków: Universitas.
Romanowa Anna, Kapyrina Swietłana (2004) „Odwilż po zawiei”. Notatki dla polskiego przyjaciela do wystaw w Warszawie i w Moskwie (sztuka drugiej połowy XX wieku, w: Warszawa-Moskwa / Москва – Варшава 1900-2000, red. Maria Poprzęcka, Lidia Jowlewa. Katalog wystawy, Warszawa: Narodowa Galeria Sztuki Zachęta, s. 70-86.
Rudenko, Oleh (2008-2009) Sztuka monumentalna na rozdrożu historycznym. Od rénovation byzantine do „dialektyki formotwórczej” Mychajła Bojczuka, Roczniki Humanistyczne 4 (LVI-LVII), s. 207-248.
Sarabjanow, Andriej (2004) Sztuka rosyjska między moderną a awangardą, w: Warszawa-Moskwa / Москва – Варшава 1900-2000, red. Maria Poprzęcka, Lidia Jowlewa, Katalog wystawy, Warszawa: Narodowa Galeria Sztuki Zachęta, 43-49.
Soviet Permanent Collection, Springville Museum of Art, Collection. Available from: https://webkiosk.springville.org/objects1/portfolio?records=20&query=Portfolios%20%3D%20%22155%22&sort=0&page=2 [15.02.2022].
Teisseyre, Stanisław (2010) Jak braliśmy Sowietów, Zeszyty Artystyczne 19, s. 3-17.
Turowski, Andrzej (1979) W kręgu konstruktywizmu, Warszawa: Wydawnictwa Artystyczne i Filmowe.
Turowski, Andrzej (1990) Wielka utopia awangardy. Artystyczne i społeczne utopie w sztuce rosyjskiej 1910-1930, Warszawa: PWN.
Turowski, Andrzej (2004 A) Malewicz w Warszawie. Rekonstrukcje i symulacje, Kraków: Universitas
Turowski Andrzej (2004 B) Notatki o awangardzie rosyjskiej w Polsce, w: Warszawa- Moskwa / Москва – Варшава 1900-2000, red. Maria Poprzęcka, Lidia Jowlewa, Katalog wystawy. Warszawa: Narodowa Galeria Sztuki Zachęta, s. 50-58.
Ukrainian Socialist Realism: The Jurii Maniichuk & Rose Brady Collection, Ukrainian Institute of America, September 14 – October 7, 2012. Available from: https://ukrainianins titutenyc.wordpress.com/2012/10/09/art-exhibition-ukrainian-socialist-realism-the-jurii-maniichuk-rose-brady-collection/ [15.02.2022].
Versari, Maria Elena (2008) The Style and Status of the Modern Artist: Archipenko in the Eyes of the Italian Futurists, in: Alexander Archipenko Revisited: an international perspective, Proceedings from the Archipenko Symposium, Cooper Union, New York City, September 17, 2005, eds. Alexander and Deborach Goldberg, Alexandra Keiser; New York: The Archipenko Foundation, pp. 13-33.
Walkiewicz, Adam (2012) Czym są memy internetowe. Rozważania z perspektywy memetycznej, Teksty z Ulicy. Zeszyt memetyczny, №14, s. 49-54.
Witz, Ignacy (1950) Malarstwo na wszechzwiązkowej wystawie sztuki radzieckiej w 1949 r., Przegląd Artystyczny 10-11-12, s. 8-15.
Włodarczyk, Wojciech (1991) Socrealizm. Sztuka polska w latach 1950-1954, Kraków: Wydawnictwo Literackie
Zanoziński J. (1955) Wystawa plastyki Ukraińskiej SSR. Malarstwo, rzeźba grafika, Katalog, Wstęp Jerzy Zanoziński, Warszawa: Wydawnictwo „Sztuka”.
Downloads
Published
How to Cite
Issue
Section
License
Copyright (c) 2022 Elżbieta Kal

This work is licensed under a Creative Commons Attribution 4.0 International License.