Проблема політики пам’яті у польсько-німецьких відносинах
DOI:
https://doi.org/10.31861/mhpi2020.42.36-45Ключові слова:
відшкодування, польські жертви нацизму, політика пам’яті, польсько-німецькі відносини, польсько-німецьке порозумінняАнотація
Дослідження історичної політики неможливе без аналізу основних «історичних» проблем у польсько-німецьких відносинах. В контексті перемовин над Договором про кордони у 1990 р. на порядку денному двосторонніх відносин постала проблема політики пам’яті. Питання відшкодування для польських жертв нацизму стала символічною проблемою, адже факт сплати відшкодування формував моральне задоволення серед польського населення. Водночас проблема виплат відшкодування для польського населення формувала зв’язок з реституційними вимогами німецького населення за втрачене майно в ході переселенських кампаній. Це створило б додаткові проблеми в процесі ратифікації Договору про кордони. Такий контекст розуміли обидва уряди. Німецька сторона в процесі вирішення виплат жертвам нацизму побоювалася фінансових втрат. І якщо в першій фазі вирішення питання цей підтекст не був настільки очевидний, адже і Польща потребувала додаткових грошових надходжень в процесі економічної трансформації, то вже в другій фазі, яка розпочалася від 1998 р. фінансові втрати були чітко викристалізувані для німецької економіки у випадку не вирішення проблеми.
Посилання
Andrychowicz-Skrzeba, J., 2011. Polityka historyczna w Polsce i Niemczech po roku 1989 w wystąpieniach publicznych oraz publikacjach polityków polskich i niemieckich. Warszawa: Katedra Wydawnictwo Naukowe.
Barcz, J., 1989. Projekty ustawodawcze w Bundestagu (1985 -1987) w sprawie odszkodowań dla ofiar prześladowań faszystowskich. Przegląd Zachodni. Nr. 1. Pp. 127-128.
Barcz, J., 1996. Klauzule dotyczące ochrony mniejszości narodowych w nowych dwustronnych traktatach Polski z państwami sąsiedzkimi. Przegląd Zachodni, Nr. 2. Pp. 61-87.
Bundesgesetz zur Entschädigung für Opfer der Nationalsozialistischen Verfolgung Bundesentschädigungsgesetz - BEG. Available at: https://www.gesetze-im-internet.de/beg/BEG.pdf. [accessed Aug. 21, 2020].
Czech, M., 2000. Stosunki z Niemcami. Rocznik Polskiej Polityki Zagranicznej. Nr. 1. Pp. 109-127.
Deka, J., 2005. Niemieckie świadczenia dla robotników przymusowych i niewolniczych. Przegląd Zachodni. Nr 2. Pp. 138-154.
Fischer, T., 2015. Zwangsarbeiter-Entschädigung, in Lorentz N.M., 2015. Lexikon Der ‘Vergangenheitsbewältigung’ in Deutschland. Debatten- Und Diskursgeschichte des Nationalsozialismus nach 1945. Bielefeld: Transcript. Pp. 337-339.
Góralski, W. M., 2008. Polska–Niemcy: trudny proces pojednania (sprawy zamknięte – sprawy otwarte), in Rotfeld A. D., 2008. Dokąd zmierza świat? Warszawa: PISM. Pp. 405-430.
Góralski, W. M., 2011. Niemiecki roszczenia restytucyjno-odszkodowawcze wobec Polski. Ostateczne zamknięcie sporu w świetle prawa międzynarodowego, in Góralski W. M., 2011. Przełom i wyzwanie. XX lat Polsko-Niemieckiego Traktatu o Dobrym Sąsiedztwie i Przyjaznej Współpracy 1991-2011. Warszawa: Elipsa. Pp. 521-585.
Kranz, J., 2011. Polsko-niemieckie kontrowersje prawne - próba bilansu, in Góralski W. M., 2011. Przełom i wyzwanie. XX lat Polsko-Niemieckiego Traktatu o Dobrym Sąsiedztwie i Przyjaznej Współpracy 1991-2011. Warszawa: Elipsa. Pp. 477-520.
Mieczysław, T., 2004. Od porozumienia do współpracy: stosunki polsko-niemieckie w latach 1991-2001: Wybrane zagadnienia. Kilce: Dom Wydawn. Elipsa.
Sprawiedliwe odszkodowanie nigdy nie będzie możliwe. 30.04.2010’, DW.COM. Available at: https://www.dw.com/pl/sprawiedliwe-odszkodowanie-nigdy-nie-b%C4%99dzie-mo%C5%BCliwe/ a-5521508 [accessed: 10 August 2020].
Stolarczyk, M., 2010. Zbieżność i różnice interesów w stosunkach polsko‑niemieckich w latach 1989–2009. Katowice: Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego.
Sułek, J., 2004. Niemiecka pomoc humanitarna i finansowa w latach 1991-2004 dla poszkodowanych przez III Rzeszę w Polsce. problemy polityczne i prawne, in Góralski, W. M., 2004. Problem reparacji, odszkodowań i świadczeń w stosunkach polsko-niemieckich 1944-2004. Warszawa: Polski Instytut Spraw Międzynarodowych. Pp. 337-376.
Sułek, J., 2004. Świadczenia finansowe dla byłych robotników niewolniczych i przymusowych III Rzeszy oraz innych ofiar Nazizmu. Bilans wypłat w Polsce z lat 1999–2004, in Góralski W. M., 2004. and Dębski S., 2004. Problem reparacji, odszkodowań i świadczeń w stosunkach polsko-niemieckich 1944-2004. Studia. T. 2. Warszawa: Biuro analiz PISM. Pp. 379-424.
Sułek, J., 2011 Od odszkodowań indywidualnych do pomocy humanitarnej i świadczeń finansowych. Bilans wypłat z Niemiec z lat 1991–2011 dla ofiar nazizmu w Polsce, in Góralski W. M., 2011. Przełom i wyzwanie. XX lat Polsko-Niemieckiego Traktatu o dobrym sąsiedztwie i przyjaznej współpracy 1991-2011. Warszawa: Elipsa. Pp. 552-585.
Tomala, M., 2004. od porozumienia do współpracy: stosunki polsko-niemieckie w latach 1991-2001: wybrane zagadnienia. Kilce: Dom Wydawn. Elipsa.
Traktat między Rzecząpospolitą Polską a Republiką Federalną Niemiec o potwierdzeniu istniejącej między nimi granicy, podpisany w warszawie dnia 14 listopada 1990 r. Available at: http://isap.sejm.gov.pl/isap.nsf/DocDetails.xsp?id=WDU19920140054 [accessed: 3 August 2020].
Traktat między Rzecząpospolitą Polską a Republiką Federalną Niemiec o dobrym sąsiedztwie i przyjaznej współpracy, podpisany w Bonn dnia 17 czerwca 1991 r. Available at: http://isap.sejm.gov.pl/isap.nsf/DocDetails.xsp?id=WDU19920140056 [accessed 3 August 2020].
Wiliński, M., 2007. Stosunki polsko-niemieckie w latach 1982-1991. Katowice: Wydawnictwo Naukowe ‘Śląsk’.
Wypłaty świadczeń. URL: fpnp.pl/Wypłaty-świadczeń.html [accessed 4 August 2020].
Zahlen und Fakten. Stiftung “Erinnerung, Verantwortung Und Zukunft”’ Available at: https://www.stiftung-evz.de/stiftung/zahlen-und-fakten.html [accessed 5 August 2020].
##submission.downloads##
Опубліковано
Як цитувати
Номер
Розділ
Ліцензія
Ця робота ліцензується відповідно до Creative Commons Attribution-NoDerivatives 4.0 International License.
